Todos aqueles que temos persoas maiores, xa sexan familiares, achegados ou importantes nas nosas vidas, sabemos que, tarde ou cedo, necesitarán dos nosos coidados e dunha maior atención do habitual. Tamén é certo que o temor a que poidan padecer unha demencia róldanos de vez en cando, pero son pensamentos que preferimos deixar pasar de largo pola nosa mente, sabemos que ante unha enfermidade así a dependencia acabará sendo total.
Cando notamos certos cambios no comportamento ou un mínimo deterioro, adoitamos adxudicalo a “cousas da idade”. Ata que oímos ó Neurólogo dicir que “o noso maior” padece Alzheimer, non somos realmente conscientes de que sofre unha demencia. É entonces cando experimentamos un cúmulo de sensacións e sentimentos que van dende o medo a todo o que poida vir enlazado coa enfermidade, pasando pola angustia, a inseguridade ata a incredulidade e negación.
O descoñecemento da enfermidade chegou, no meu caso, a desestabilizarme emocionalmente, bloqueándome en moitas ocasións sen saber cómo reaccionar.
Houbo moitos comportamentos que non era capaz de comprender, e ata cheguei a pensar que eran as súas rarezas de toda a vida, agudizadas pola idade e a enfermidade, pero feitas agora de ex profeso e coa única intención de chamar a atención, amolar, etcétera. O que me producía angustia, ansiedade e esa desestabilización emocional que me torturaba, provocando que, por mais boa intención de coidar con moito mimo ó meu “maior” -no meu caso, a miña nai- terminara moi a miúdo con crise de ira, reproches, angustia,… Convertendo as miñas atencións cara ela en comportamentos totalmente nefastos para ambas, causándolle ansiedade, medo, e, sobre todo, confusión.
En resumo, a miña ignorancia respecto a enfermidade que me facía pensar que só se trataba de esquecer, que progresivamente perdería a memoria e non habería mais cadros que eses: amnesia ata o punto no que nin sequera recordan ós seus familiares.
Afortunadamente existe o labor de persoas comprometidas e especializadas como todas as que integran AFAGA, asociación á que cheguei a través de persoas coñecidas que viviron a mesma situación cos seus familiares. Non foi ata que participei nos obradoiros que imparten que entendín perfectamente a enfermidade; sei cómo reaccionar nos distintos momentos que se presentan, aprendín a organizar o meu tempo, o meu tempo de coidados e o meu tempo de ocio. Entendín o valor de coidarme para coidar mellor dela. A importancia dos meus períodos de respiro para rencontrarme coa miña nai con forza renovada e, sobre todo, mellor ánimo.
Aprendín a pedir axuda, a aceptar a normalidade de certos sentimentos e non culpabilizarme por eles.
Especialmente, entendín que a miña nai xa non é ela, nada do que faga é con intención de amolar. O mellor que podo facer por ela, ademais de coidala, é facerlle a vida feliz.
CARMEN RODRIGUEZ BARROS
Filla e coidadora principal dunha persoa con demencia
